Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës më 24 shkurt 2022 dhe presidenti rus Vladimir Putin priste të pushtonte të gjithë vendin brenda pak ditësh, por ajo që ndodhi në vend të kësaj ishin tri vjet luftime intensive falë qëndresës së armatosur ukrainase me ndihma që vinin nga aleatët perëndimorë.
Agresioni ushtarak rus ndaj Ukrainës u dënua menjëherë nga SHBA e Evropa duke vendosur sanksione ndaj Moskës. Kosova ka dënuar agresionin ushtarak rus, duke iu bashkëngjitur aleatëve të saj perëndimorë në vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë, por një gjë të tillë nuk ka bërë edhe Serbia fqinje.
Kosova ka strehuar nga prilli 2022 disa gazetarë nga Ukraina si pjesë e programit “Gazetarët në Rezidencë-Kosovë”, iniciuar nga Qendra Evropiane për Liri të Shtypit dhe Medias (ECPMF), në kuadër të programit mbështetës Voices of Ukraine, që mbështetet financiarisht nga Qeveria e Kosovës dhe iniciativa Hannah Arendt e Qeverisë gjermane.
Në fillim të luftës në shkurt 2022, Ukraina mbajti trupat ruse larg kryeqytetit Kiev, dhe më vonë siguroi fitore në pjesë të rajoneve verilindore Kharkiv dhe Khersoni jugor. Por ajo gjithashtu pësoi humbje të mëdha në zonat lindore rreth Donetsk dhe Bakhmut.
Për tri vjet luftë miliona ukrainas janë larguar nga shtëpitë e tyre, qoftë në pjesë të tjera të Ukrainës apo në vende të tjera.
Pak më shumë se 6.3 milionë refugjatë ukrainas jetojnë në Evropë, duke përfshirë rreth 1.2 milion në Gjermani, gati 1 milion në Poloni dhe 390 mijë në Çeki, sipas të dhënave deri në fund të vitit 2024 nga agjencia e OKB-së për refugjatët.
Në Rusi jetonin 1.2 milion refugjatë ukrainas, sipas vlerësimit të fundit të OKB-së që nga qershori 2024.
Më shumë se 40 mijë civilë janë vrarë ose plagosur në Ukrainë gjatë konfliktit, me shumë prej vdekjeve të shkaktuara nga armët shpërthyese, sipas Zyrës së OKB-së për të Drejtat e Njeriut. Të paktën gjysma e të vrarëve 6.203 ishin burra të rritur dhe 669 ishin fëmijë.
SHBA ka qenë kontribuuesi më i madh i vetëm i financimit për Ukrainën që nga fillimi i luftës, me rreth 95 miliardë dollarë ndihmë ushtarake, humanitare dhe financiare.
Donald Trump ishte kritik në lidhje me fondet e SHBA-së që dërgoheshin në Ukrainë gjatë fushatës së tij të vitit 2024, dhe pas marrjes së postit në janar 2025 presidenti amerikan po bën presion për t’i dhënë fund të shpejtë luftës duke mbajtur takime negociuese me Rusinë në Riad pa Ukrainën e Evropën.
Kohët e fundit, Trump ka sugjeruar marrjen e një qasjeje transaksionale ndaj ndihmës, duke thënë se SHBA-të duhet të kenë qasje në mineralet e rralla të tokës në këmbim, gjë që Zelensky e ka refuzuar duke thënë se çdo marrëveshje për një gjë të tillë duhet të përfshijë garanci të qarta sigurie nga Shtetet e Bashkuara. /KosovaPress/
