Një video nga ministria e jashtme izraelite, e verifikuar nga Reuters, tregonte pasagjeren më të njohur të flotiljes, aktivisten suedeze për klimën, Greta Thunberg , të ulur në kuvertë dhe të rrethuar nga ushtarë.
“Disa mjete të flotiljes Hamas-Sumud janë ndaluar në mënyrë të sigurt dhe pasagjerët e tyre po transferohen në një port izraelit,” tha ministria e jashtme izraelite në platformën X (ish Twitter). “Greta dhe miqtë e saj janë të sigurt dhe me shëndet të mirë.”
Flotilja Globale Sumud, që transporton ilaçe dhe ushqime për në Gaza, përbëhet nga më shumë se 40 mjete civile lundrimi, me rreth 500 parlamentarë, juristë dhe aktivistë.
Flotilja publikoi disa video në Telegram, me mesazhe nga individë në bord, disa prej të cilëve mbanin pasaportat e tyre dhe pretendonin se ishin rrëmbyer dhe çuar në Izrael kundër dëshirës së tyre, duke theksuar se misioni i tyre ishte humanitar dhe paqësor.
Kjo flotilje është simboli më i rëndësishëm i kundërshtimit ndaj bllokadës izraelite në Gaza.
Udhëtimi i saj përmes Detit Mesdhe tërhoqi vëmendje ndërkombëtare, teksa shtete si Turqia, Spanja dhe Italia dërguan anije apo dronë për ndihmë në rast nevoje për qytetarët e tyre edhe pse Izraeli i paralajmëroi vazhdimisht të ktheheshin mbrapsht.
Reagime ndërkombëtare
Ministria e jashtme e Turqisë e quajti “akt terrori” ndërhyrjen izraelite ndaj flotiljes, duke thënë se ajo vuri në rrezik jetën e civilëve të pafajshëm.
Presidenti i Kolumbisë, Gustavo Petro, urdhëroi të mërkurën dëbimin e të gjithë delegacionit diplomatik izraelit, pasi dy kolumbianë u ndaluan nga forcat izraelite në flotilje. Izraeli nuk ka pasur ambasador në Kolumbi që nga viti i kaluar.
Petro e quajti ndalimin një krim të ri ndërkombëtar të mundshëm nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, dhe kërkoi lirimin e kolumbianëve. Ai gjithashtu ndërpreu marrëveshjen e tregtisë së lirë të Kolumbisë me Izraelin.
Kryeministri i Malajzisë, Anwar Ibrahim, dënoi të enjten ndalimin e flotiljes nga Izraeli, duke thënë se tetë shtetas malajzianë ishin arrestuar.
“Duke bllokuar një mision humanitar, Izraeli ka treguar përçmim të plotë jo vetëm për të drejtat e popullit palestinez, por edhe për ndërgjegjen e botës,” tha Anwar në një deklaratë. Malajzia është një vend kryesisht mysliman.
Ndalimi i flotiljes nga Izraeli shkaktoi protesta në Itali dhe Kolumbi. Sindikata italiane shpalli një grevë të përgjithshme për të premten, në shenjë solidariteti me flotiljen ndërkombëtare të ndihmave.
Marina izraelite më herët kishte paralajmëruar flotiljen se po afrohej në një zonë lufte aktive dhe se po shkelte bllokadën e ligjshme detare, duke kërkuar që të ndryshonin drejtimin. Izraeli kishte ofruar gjithashtu kanale të sigurta për të dorëzuar ndihmat në Gaza në mënyrë paqësore.
30 ANIJE PO LUNDRONIN DREJT GAZËS
Kjo është përpjekja më e fundit detare për të thyer bllokadën izraelite në Gaza, një zonë që është kthyer në gërmadha pas afro dy vitesh luftë.
Organizatorët e flotiljes dënuan operacionin e së mërkurës si një “krim lufte”. Ata thanë se ushtria izraelite përdori taktika agresive, përfshirë përdorimin e topave me ujë, por se askush nuk ishte lënduar.
“Disa mjete… u interceptuan dhe u sulmuan në mënyrë të paligjshme nga Forcat Pushtuese Izraelite në ujëra ndërkombëtare,” thanë organizatorët në një deklaratë.
Anijet ndodheshin rreth 70 milje detare larg Gazës kur u ndaluan, brenda një zone që Izraeli e kontrollon për të ndaluar çdo qasje detare.
Organizatorët thanë se komunikimet e tyre ishin ndërprerë, përfshirë transmetimet live nga kamerat në disa nga anijet.
Sipas të dhënave të ndjekjes së mjeteve lundruese, 13 anije ishin ndalur ose interceptuar deri të enjten në mëngjes. Megjithatë, organizatorët mbetën sfidues, duke deklaruar se flotilja “do të vazhdojë pa u ndalur”.
Ata thanë në një postim në Telegram se 30 anije ishin ende në rrugën drejt Gazës, dhe ndodheshin 46 milje detare larg destinacionit të tyre në mëngjesin e së enjtes.
Flotilja kishte shpresuar të mbërrinte në Gaza të enjten në mëngjes, nëse nuk do të ndalohej.
Zyrtarët izraelitë kanë denoncuar vazhdimisht këtë mision si një provokim. “Refuzimi sistematik (për të dorëzuar ndihmat nëpërmjet kanaleve të sigurta) tregon se qëllimi nuk është humanitar, por provokues,” tha Jonathan Peled, ambasadori izraelit në Itali.
Izraeli ka vendosur një bllokadë detare ndaj Gazës që nga viti 2007, kur Hamasi mori kontrollin e territorit bregdetar, dhe ka pasur disa përpjekje të mëparshme nga aktivistë për të dorëzuar ndihma me anije.
Në vitin 2010, në një flotilje prej gjashtë anijesh me 700 aktivistë pro-palestinezë nga 50 vende, u vranë nëntë aktivistë pasi ushtarë izraelitë zbarkuan mbi mjetet lundruese.
Në qershor të këtij viti, forcat detare izraelite ndaluan Greta Thunberg dhe 11 anëtarë të ekuipazhit nga një anije e vogël e organizuar nga grupi pro-palestinez Freedom Flotilla Coalition, teksa i afroheshin Gazës.
Izraeli nisi ofensivën ndaj Gazës pas sulmit të Hamasit më 7 tetor 2023, ku sipas të dhënave izraelite, rreth 1 mijë e 200 njerëz u vranë dhe 251 u morën peng dhe u dërguan në Gaza. Sipas autoriteteve shëndetësore në Gaza, ofensiva izraelite ka vrarë mbi 65 mijë njerëz.
