Santorini, ishulli i njohur grek, u trondit në fillim të vitit 2025 nga më shumë se 28,000 tërmete në pak javë, disa prej të cilëve me magnitudë mbi pesë në shkallën Rihter.
Shkenca deri tani nuk kishte mundur të përcaktonte nëse shkak i tyre ishin lëvizjet tektonike apo aktiviteti vullkanik.
Një studim i ri, i publikuar në revistën Nature, konfirmoi se tërmetet u shkaktuan nga lëvizja e magmës dhe aktiviteti i vullkaneve pranë ishullit.
Analiza u realizua falë sensorëve të vendosur në zonë dhe përdorimit të një modeli të avancuar të inteligjencës artificiale, duke lejuar studiuesit të monitoronin krizën sizmike pothuajse në kohë reale.
“Bashkëpunimi ndërkombëtar dhe kombinimi i metodave gjeofizike na mundësoi të kuptonim ndërveprimin midis dy vullkaneve dhe të përmirësojmë monitorimin e tyre në të ardhmen,” tha Jens Carstens, gjeofizikan në GEOMAR.
Procesi që çoi në tërmetet nisi që në korrik 2024, kur magma u ngrit dhe u vendos në një rezervuar të cekët nën Santorini, duke bërë që ishulli të ngrihej disa centimetra mbi lartësinë e zakonshme.
Kjo lëvizje e magmës shkaktoi një reaksion zinxhir, që çoi në valën e tërmeteve të vitit 2025.
Shkencëtarët zbuluan gjithashtu një lidhje hidraulike të fshehur midis ishullit dhe vullkaneve fqinje, duke treguar se rreth 300 milionë metra kub magmë lëvizën nën tokë, vendosën nën oqean dhe shkaktuan aktivitetin sizmik.
Tani, me këto metoda monitorimi të përparuara, studiuesit shpresojnë të kuptojnë më mirë marrëdhënien midis Santorinit dhe rrethinës së tij vullkanike dhe të parashikojnë më saktë ngjarjet sizmike në të ardhmen.
