Zyra e Departamentit të Thesarit të SHBA-së për Kontrollin e Pasurive të Huaja sanksionoi sot rrjetin e patronazhit të Presidentit të Republikës Srpska, Milorad Dodik dhe persona të tjerë në Bosnje dhe Hercegovinë për minimin e paqes rajonale dhe sundimit të ligjit.
Aksioni i sotëm, theksohet në njoftim, synon tetë individë të cilët, nën drejtimin e Dodik, organizuan dhe ekzekutuan përkujtimin e “Ditës së Republikës Srpska” në janar 2024, në kundërshtim me parimet e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit (DPA), të cilën Gjykata Kushtetuese e Bosnjës e shpalli jokushtetuese.
“Veprimi i sotëm nxjerr në pah përpjekjet e vazhdueshme të Dodik për të minuar kuadrin demokratik dhe multietnik që përcakton Bosnjën dhe Hercegovinën moderne”, tha nënsekretari i Thesarit për Terrorizmin dhe Inteligjencën Financiare Bradley T. Smith.
“Shtetet e Bashkuara, duke shfrytëzuar autoritetet tona të zgjeruara, mbeten të përkushtuara për të penguar çdo përpjekje të Dodik dhe miqve të tij për të pasuruar veten dhe për të destabilizuar rajonin”.
Departamenti i Thesarit përmend edhe djalin e Dodik, Igor Dodik, i cili theksohet se kontrollon shumë prej kompanive në këtë rrjet, ai mjegullon lidhjen e tij personale me kompanitë duke u mbështetur në pronarë të veçantë.
Në listën e të sanksionuarve janë: serbi Pavle Corovic është bashkëshorti i Gorica Dodik dhe drejtori i Global Liberty doo Laktasi. Kompania është bllokuar sipas vendimit.
Radmila Bojanic dhe Nemanja Reljin (Reljin) me bazë në BiH janë respektivisht drejtoresha dhe pronarja e Nimbus Innovations doo Banja Luka.
Më parë, Bojanic dhe Reljin shërbyen në të njëjtat role për Sirius 2010 doo Banja Luka, përpara se të bashkohej zyrtarisht me Nimbus.
Të dy Nimbus dhe Sirius u caktuan për t’u kontrolluar nga Igor. Pasuritë e kompanisë janë të bllokuara.
Për të përfituar nga bizneset si direkt ashtu edhe indirekt nën kontrollin e tij, Igor mbështetet në bashkëpunëtorët që i përgjigjen interesave të tij.
Për shembull Sinisa Dodik dhe Marko Gujanicic.
Si Igor ashtu edhe Gujaniçiç u përfshinë në formimin e SEE Media Research LTD me bazë në Qipro.
Igor punoi me bashkëpunëtorët midis të paktën shtatorit 2023 dhe korrikut 2024 për të siguruar që kompania e tij e preferuar do të kishte një monopol në matjen e shikueshmërisë televizive.
Për më tepër, Gujanicic e informoi Igorin për një strategji për të manipuluar përgjigjet e sondazheve televizive për të çuar përpara qëllimet e tyre. Kompanitë janë bllokuar sipas vendimit.
Më 8–10 janar 2024, Republika Sërpska organizoi festimet e Ditës së Republikës Sërpska në kundërshtim me vendimet e mëparshme të Gjykatës Kushtetuese që konsideronin se përkujtimi i 9 janarit ishte jokushtetues për shkak të shkeljes së detyrimit kushtetues të BiH-së për mosdiskriminim.
Këto ngjarje u organizuan në mënyrë eksplicite nga qeveria e RS.
Në mënyrë të veçantë, Dodik personalisht mbikëqyri dhe drejtoi përpjekjet për të organizuar dhe përkujtuar Ditën e RS 2024. Në përgjigje të këtyre përkujtimeve të 9 janarit, Përfaqësuesi i Lartë deklaroi se festimi i 9 janarit si Dita e RS përfaqësonte “një dështim të qartë dhe të drejtpërdrejtë për të zbatuar finalen dhe vendimet detyruese” dhe vuri në dukje se një mospërputhje e tillë me vendimet e Gjykatës Kushtetuese të BiH-së përbënte një vepër penale sipas kodit penal të BiH.
Duke sfiduar haptazi vendimet dhe të Përfaqësuesit të Lartë, dy organe, autoritetet e të cilave janë të përfshira në Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit (DPA) dhe e mbështesin atë, veprimet e ndërmarra nga qeveria e RS dhe të drejtuara nga Dodik, minojnë shtetin.
Ministri i Brendshëm i RS me bazë në BiH, Sinisa Karan, Shefi i Shtabit në Zyrën e Presidentit të RS Danijel Dragicevic, Shefi i Zyrës së Protokollit të RS Goran Rakoviç, Sekretari i Përgjithshëm i RS Dalibor Panic, Drejtoresha e Radio Televizionit Republika Srpska Dijana Milankovic, Presidenti i Gjykatës Kushtetuese të RS Dzerard Selman, Presidenti i Akademisë së Arteve dhe Shkencave të RS Rajko Kuzmanoviç dhe Shefi i Kabinetit të Kryetarit të Asamblesë Kombëtare të RS Goran Filipoviç së bashku me tre anëtarë shtesë të Komitetit Organizativ të Ditës së RS 2024, janë sanksionuar.
Përtej rolit të tij kryesor në mbikëqyrjen e ngjarjes 2024, Dodik drejtoi së fundmi planifikimin e Ditës së RS 2025. Të gjithë këta zyrtarë ranë dakord të ndiqnin udhëzimet e Dodik dhe punuan për të siguruar që ngjarjet e Ditës së RS 2025 të organizoheshin sipas dëshirës së tij. Karan, Dragiçeviç, Rakoviç, Panic, Milankoviç, Selman dhe Kuzmanoviç u emëruan zyrtarisht për të shërbyer në Komitetin Organizativ të Ditës së RS 2025 nga RSNA. Këta zyrtarë kanë vazhduar të përfshihen në sjellje që minojnë PDSH-në.
Përveç këtyre përpjekjeve, në vitin 2024, Dodik udhëzoi disa zyrtarë të Aleancës së Social Demokratëve të Pavarur (SNSD) të mblidhnin një grup pune për të hartuar një plan për shkëputjen e RS nga BiH. Si Karan ashtu edhe Panic ishin pjesë e këtij grupi pune që hartoi planin e shkëputjes për Dodik.
Karan, Dragiçeviç, Rakovic, Panic, Milankovic, Selman, Kuzmanovic dhe Filipovic përfshihen në shkelje ose një akt që ka penguar ose kërcënuar zbatimin e çdo sigurie rajonale, paqeje, bashkëpunimi ose reciproke marrëveshjen e njohjes ose kornizën ose mekanizmin e llogaridhënies, ose që paraqet një rrezik të konsiderueshëm për kryerjen e një akti të tillë, në lidhje me Ballkanin Perëndimor, përfshirë Marrëveshjen e Prespës të vitit 2018; Marrëveshja Kornizë e Ohrit e vitit 2001; Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara; Marrëveshja e Dejtonit; ose Konkluzionet e Këshillit të Konferencës për Zbatimin e Paqes mbajtur në Londër në dhjetor 1995, duke përfshirë vendimet ose konkluzionet e Përfaqësuesit të Lartë, Këshillit për Zbatimin e Paqes ose Bordit të tij Drejtues; ose Tribunali Penal Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë, ose, në lidhje me ish-Jugosllavinë, Mekanizmi Ndërkombëtar i Mbetur për Gjykatat Penale.
Të gjitha pronat e personave më sipër, thekson njoftimi, që janë në Shtetet e Bashkuara, ose në posedim, ose në kontroll të personave amerikanë janë bllokuar.
Gjithashtu, çdo subjekt që është në pronësi të drejtpërdrejtë ose të tërthortë, individualisht ose në total, 50 për qind ose më shumë nga një ose më shumë persona të bllokuar gjithashtu bllokohet. Shkeljet e sanksioneve të SHBA-së mund të rezultojnë në vendosjen e dënimeve civile ose penale ndaj personave amerikanë dhe të huaj.