Khartum, 1 nëntor 2025 – Një nga krimet më të rënda të luftës në Sudan po trondit opinionin ndërkombëtar. Qyteti El Fasher, kryeqyteti i rajonit të Veri-Darfurit, është shndërruar në një fushë masakre pasi forcat paramilitare Rapid Support Forces (RSF) morën kontrollin e tij, duke vrarë me qindra civilë dhe shkatërruar tërësisht infrastrukturën humanitare.
Qindra të vrarë në spital, mijëra në rrugë
Sipas Kombeve të Bashkuara, Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSh) dhe burimeve të Reuters, në ditët e para pas rënies së qytetit janë vrarë të paktën 1 500 deri në 2 000 persona, ndërsa bilanci real pritet të jetë shumë më i lartë për shkak të mungesës së aksesit dhe ndërprerjes së komunikimeve.
Në spitalin “Saudi Maternity Hospital”, i vetmi që funksiononte pjesërisht në qytet, raportohen mbi 460 të vrarë, mes tyre pacientë, gra shtatzëna dhe mjekë që nuk pranuan të braktisnin pacientët.
Sipas OBSh-së, sulmi ndaj këtij institucioni është “një krim monstruoz ndaj njerëzimit” dhe përbën “shkelje të drejtpërdrejtë të ligjit ndërkombëtar humanitar”.
Njollat e gjakut të dukshme nga hapësira
Një raport i Yale Humanitarian Research Lab (HRL) dhe analizat e Sky News konfirmojnë se imazhet satelitore të marra pas ofensivës së RSF-së tregojnë njolla të kuqe dhe të errëta në rërë, që ekspertët i identifikojnë si pishina gjaku dhe grumbuj trupash në rrugët dhe sheshet e El Fasherit.
“Forma dhe ngjyra e njollave janë të dallueshme nga hapësira dhe përputhen me përmasat e trupave njerëzorë,” thuhet në analizën e HRL-së, duke shtuar se “gjurmët e masakrës janë të dukshme edhe në imazhe të rezolucionit të lartë nga satelitët komercialë”.
Këto prova vizuale përforcojnë dyshimet se vrasjet janë kryer në shkallë të gjerë dhe në mënyrë sistematike ndaj popullsisë civile.
Dhuna me motive etnike
Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka dënuar ashpër ngjarjen, duke folur për “atrocitete të motivuara etnikisht”.
Shumë prej viktimave i përkasin komuniteteve jo-arabe të Darfurit, që historikisht janë përballur me dhunë nga milicitë e lidhura me regjimin e mëparshëm.
Pamjet e mbërritura në media tregojnë fshatra të djegura dhe trupa të braktisur në rrugë – dëshmi e një dhune që analistët e përshkruajnë si “përsëritje e gjenocidit të Darfurit të vitit 2003”.
RSF nën akuzë për krime lufte
Forcat Rapid Support Forces, të udhëhequra nga Mohamed Hamdan Dagalo (Hemedti), janë akuzuar për ekzekutime, përdhunime dhe grabitje masive.
Edhe pse Hemedti ka shpallur ngritjen e një “komisioni të brendshëm hetimor”, organizatat ndërkombëtare e konsiderojnë këtë një tentativë për të shmangur përgjegjësinë direkte të komandës së RSF-së.
Në terren, ushtria shtetërore sudaneze është tërhequr, duke lënë qytetin dhe popullsinë civile të pambrojtur përballë paramilitarëve.
Një krizë humanitare që po përkeqësohet
Agjencitë e ndihmës njoftojnë për mungesë ekstreme të ushqimit, ujit dhe ilaçeve.
Kampet e të zhvendosurve janë të mbingarkuara, ndërsa kufomat e pavarrosura po rrezikojnë përhapjen e sëmundjeve infektive.
Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (ICRC) deklaroi:
“Askush nuk duhet të vritet në spital, askush nuk duhet të qëllohet ndërsa përpiqet të largohet nga shtëpia e tij. Kjo është shkelje flagrante e ligjit ndërkombëtar humanitar.”
Një kthesë e errët për Sudanin
Rënia e El Fasherit konsiderohet një moment kritik në luftën që ka nisur më 2023-ën midis ushtrisë dhe RSF-së.
Ekspertët paralajmërojnë se masakra e fundit mund të shënojë shpërbërjen përfundimtare të shtetit sudanez dhe të hapë rrugën për një konflikt rajonal të paprecedent në Afrikën Veriore.
