Irani do të takohet javën e ardhshme me Britaninë e Madhe, Francën dhe Gjermaninë, për bisedime mbi programin e tij bërthamor, njoftuan palët të premten.
Fuqitë evropiane e kanë paralajmëruar Teheranin se duhet të angazhohet në bisedime shpejt për ta shmangur rikthimin e sanksioneve.
Republika islamike e pezulloi bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) në korrik, pas luftës së saj 12-ditore me Izraelin, duke përmendur dështimin e mbikëqyrësit bërthamor të OKB-së për ti dënuar sulmet izraelite dhe amerikane ndaj objekteve të saj bërthamore.
Treshja evropiane – palë në marrëveshjen historike bërthamore të vitit 2015 – ka kërcënuar se do ta aktivizojë “mekanizmin e rikthimit” deri në fund të gushtit.
Ky hap do të rivendoste sanksione të mëdha të OKB-së, të cilat ishin hequr me marrëveshjen e vitit 2015, nëse Irani nuk pranon ta kufizojë pasurimin e uraniumit dhe ta kthejë bashkëpunimin me inspektorët e IAEA-s.
“U arrit pajtueshmëri që bisedimet e Iranit me tri vendet evropiane dhe me Bashkimin Evropian të vazhdojnë të martën e ardhshme në nivelin e zëvendësministrave të jashtëm”, tha Ministria e Jashtme e Iranit pas një telefonate mes ministrit të jashtëm Abbas Araghchi dhe diplomatëve të lartë evropianë.
Franca konfirmoi bisedimet dhe paralajmëroi se koha është shumë e kufizuar për Iranin.
“Sapo zhvilluam një telefonatë të rëndësishme me homologun tonë iranian lidhur me programin bërthamor dhe sanksionet ndaj Iranit që po përgatitemi t’i rivendosim”, tha ministri i Jashtëm francez Jean-Noel Barrot në X, duke shtuar se në telefonatë ishin edhe homologët e tij britanikë e gjermanë, si dhe diplomatja e lartë e BE-së.
“Koha po mbaron. Një takim i ri do të zhvillohet javën e ardhshme për këtë çështje”, shtoi ai.
Ministri i Jashtëm gjerman, Johann Wadephul, tha në X se vendi i tij mbetet “i përkushtuar ndaj diplomacisë, por koha është shumë e shkurtër”.
Kryediplomatja e BE-së, Kaja Kallas, në të njëjtën linjë tha: “Me afatin e afrimit të mekanizmit të rikthimit, gatishmëria e Iranit për t’u angazhuar me SHBA-në është vendimtare. Irani duhet gjithashtu të bashkëpunojë plotësisht” me IAEA-n.
Nuk dihet tani për tani se ku do të zhvillohen bisedimet.
Irani dhe trioja evropiane – e njohur si E3 – zhvilluan bisedime në fund të korrikut në konsullatën iraniane në Stamboll, të cilat Teherani i përshkroi si “të hapura”.
Marrëveshja bërthamore e vitit 2015 synonte të parandalonte Iranin të zhvillonte bombë atomike – një ambicie që Teherani e ka mohuar vazhdimisht.
Marrëveshja u godit rëndë në vitin 2018, kur Donald Trump, gjatë mandatit të tij të parë si president, e tërhoqi në mënyrë të njëanshme Uashingtonin nga marrëveshja dhe vendosi sanksione shkatërruese mbi ekonominë iraniane.
Prej atëherë, Irani ka kritikuar palët evropiane, duke i akuzuar për dështim në përmbushjen e angazhimeve të tyre sipas marrëveshjes./REL
