Lajme24.mk
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun
No Result
View All Result
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun
No Result
View All Result
Lajme24.mk
No Result
View All Result
Home Shëndet & Style

Ajri i ndotur mund të shkaktojë forma të rënda të demencës

05/09/2025
0
SHARES
2
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Hulumtimet e fundit kanë bërë të ditur se se ndotja e ajrit me grimca të imëta mund të shkaktojë forma të rënda të demencias duke nxitur formimin e grumbujve toksikë të proteinave që shkatërrojnë qelizat nervore ndërsa përhapen në tru.

Ekspertët thonë se ekspozimi ndaj grimcave ajrore, të njohura si PM2.5, bën që proteinat në tru të deformohen dhe të formojnë këto grumbuj, të cilët janë shenja dalluese e demencias me trupa Lewy, forma e dytë më e shpeshtë e dementias pas sëmundjes Alzheimer.

“Ndryshe nga mosha apo gjenetika, ky është një faktor që mund ta ndryshojmë,” tha Dr. Xiaobo Mao, neurolog në Universitetin Johns Hopkins dhe udhëheqës i studimit. “Politikat për ajrin e pastër janë po aq politike për shëndetin e trurit.”

Hulumtuesit analizuan të dhëna nga 56.5 milion pacientë në SHBA, të shtruar për herë të parë midis 2000 dhe 2014 për sëmundje neurodegjenerative të lidhura me trupat Lewy. Duke përdorur kodet postare të pacientëve, studiuesit vlerësuan ekspozimin e tyre afatgjatë ndaj ndotjes PM2.5, grimcave të imëta që mund të depërtojnë thellë në mushkëri dhe gjenden edhe në tru.

Rezultatet treguan se ekspozimi afatgjatë rrit rrezikun për dementian me trupa Lewy, ndërsa kishte ndikim më të ulët në sëmundje të tjera neurodegjenerative që nuk lidhen me proteinat toksike.

Studiuesit eksperimentuan edhe me minj, duke i ekspozuar ndaj ndotjes PM2.5 çdo dy ditë për 10 muaj. Minjtë normalë humbën qeliza nervore, duke shkaktuar tkurrje të trurit dhe rënie të aftësive njohëse, ndërsa minjtë gjenetikisht të modifikuar mbetën pothuajse të paprekur. Këto eksperimente treguan se ndotja e ajrit nxit formimin e grumbujve agresivë dhe toksikë të proteinës alpha-synuclein, të ngjashëm me trupat Lewy tek njerëzit.

“Ky studim tregon një lidhje të fortë mes ndotjes së ajrit dhe dementias me trupa Lewy,” tha Ted Dawson, profesor i sëmundjeve neurodegjenerative në Johns Hopkins. “Duhet një përpjekje e përbashkët për të mbajtur ajrin tonë të pastër.”

Hulumtimi, botuar në revistën Science, thekson rëndësinë e përmirësimit të cilësisë së ajrit për të parandaluar sëmundjet neurodegjenerative që prekin miliona njerëz në mbarë botën.

Previous Post

A mundet mjalti të përmirësojë shëndetin e zemrës?

Next Post

VLEN: BDI po plas pse Izet Mexhiti i shkuli nga Njësia Zgjedhore 1!

Related Posts

Shëndet & Style

Çdo kilogram i humbur ul kolesterolin e keq më shumë se një pikë

28/09/2025
Shëndet & Style

Si të zgjasni aromën e parfumit tuaj sa më gjatë

27/09/2025
Shëndet & Style

Depresioni, dieta popullore që lufton simptomat!

26/09/2025
Botë

Rregullatori i barnave i BE-së: Paracetamoli është i sigurt për t’u përdorur gjatë shtatzënisë

23/09/2025
Shëndet & Style

Si ta përgatisni shtëpinë për të ftohtin e dimrit

19/09/2025
Shëndet & Style

Si ta forcojmë zemrën? 7 hapa të thjeshtë për një zemër më të shëndetshme

15/09/2025
Next Post

VLEN: BDI po plas pse Izet Mexhiti i shkuli nga Njësia Zgjedhore 1!

Kasami prezanton Platformën për mandatin e dytë: Teleferiku, bulevarde të reja dhe sheshi i ri në qendër të vizionit për Tetovën

29/09/2025

Shtëpia e Bardhë: Izraeli dhe Hamasi shumë pranë një marrëveshjeje

29/09/2025

Shtëpia e Bardhë: Izraeli dhe Hamasi shumë pranë një marrëveshjeje

29/09/2025
Lajme24.mk

Shoqëria për tregti dhe shërbime
“AKTUALE” SHPKNJP – Shkup

email: lajme24.mk@gmail.com

Browse by Category

  • __kateg
  • __kateg
  • Aktuale
  • Biznes
  • Botë
  • Intervista
  • Islam
  • Kosovë
  • Lajme
  • Life
  • Maqedoni
  • OPINIONE
  • Rajon
  • Shëndet & Style
  • Shëndet & Style
  • Showbiz
  • Showtime
  • Shqipëri
  • Sport
  • Style
  • Tech & Auto
  • Tech & Fun

Follow Us

  • Ballina
  • Lajme
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun

© 2023 Lajme24.mk

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun

© 2023 Lajme24.mk