Lajme24.mk
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun
No Result
View All Result
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun
No Result
View All Result
Lajme24.mk
No Result
View All Result
Home Shëndet & Style

Ajri i ndotur mund të shkaktojë forma të rënda të demencës

05/09/2025
0
SHARES
1
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Hulumtimet e fundit kanë bërë të ditur se se ndotja e ajrit me grimca të imëta mund të shkaktojë forma të rënda të demencias duke nxitur formimin e grumbujve toksikë të proteinave që shkatërrojnë qelizat nervore ndërsa përhapen në tru.

Ekspertët thonë se ekspozimi ndaj grimcave ajrore, të njohura si PM2.5, bën që proteinat në tru të deformohen dhe të formojnë këto grumbuj, të cilët janë shenja dalluese e demencias me trupa Lewy, forma e dytë më e shpeshtë e dementias pas sëmundjes Alzheimer.

“Ndryshe nga mosha apo gjenetika, ky është një faktor që mund ta ndryshojmë,” tha Dr. Xiaobo Mao, neurolog në Universitetin Johns Hopkins dhe udhëheqës i studimit. “Politikat për ajrin e pastër janë po aq politike për shëndetin e trurit.”

Hulumtuesit analizuan të dhëna nga 56.5 milion pacientë në SHBA, të shtruar për herë të parë midis 2000 dhe 2014 për sëmundje neurodegjenerative të lidhura me trupat Lewy. Duke përdorur kodet postare të pacientëve, studiuesit vlerësuan ekspozimin e tyre afatgjatë ndaj ndotjes PM2.5, grimcave të imëta që mund të depërtojnë thellë në mushkëri dhe gjenden edhe në tru.

Rezultatet treguan se ekspozimi afatgjatë rrit rrezikun për dementian me trupa Lewy, ndërsa kishte ndikim më të ulët në sëmundje të tjera neurodegjenerative që nuk lidhen me proteinat toksike.

Studiuesit eksperimentuan edhe me minj, duke i ekspozuar ndaj ndotjes PM2.5 çdo dy ditë për 10 muaj. Minjtë normalë humbën qeliza nervore, duke shkaktuar tkurrje të trurit dhe rënie të aftësive njohëse, ndërsa minjtë gjenetikisht të modifikuar mbetën pothuajse të paprekur. Këto eksperimente treguan se ndotja e ajrit nxit formimin e grumbujve agresivë dhe toksikë të proteinës alpha-synuclein, të ngjashëm me trupat Lewy tek njerëzit.

“Ky studim tregon një lidhje të fortë mes ndotjes së ajrit dhe dementias me trupa Lewy,” tha Ted Dawson, profesor i sëmundjeve neurodegjenerative në Johns Hopkins. “Duhet një përpjekje e përbashkët për të mbajtur ajrin tonë të pastër.”

Hulumtimi, botuar në revistën Science, thekson rëndësinë e përmirësimit të cilësisë së ajrit për të parandaluar sëmundjet neurodegjenerative që prekin miliona njerëz në mbarë botën.

Previous Post

A mundet mjalti të përmirësojë shëndetin e zemrës?

Next Post

VLEN: BDI po plas pse Izet Mexhiti i shkuli nga Njësia Zgjedhore 1!

Related Posts

Shëndet & Style

23-vjeçarja dënohet me burgim të përjetshëm në Dubai për një “budallallëk”, nëna nis fushatë për ndihmë ligjore

05/09/2025
Shëndet & Style

A mundet mjalti të përmirësojë shëndetin e zemrës?

05/09/2025
Botë

Kongo shpall shpërthim të ri të Ebolës, raporton 15 vdekje

04/09/2025
Shëndet & Style

Nga markat e modës te restorantet, ja kujt do t’i takojë tani perandoria e Giorgio Armanit

04/09/2025
Shëndet & Style

Ndërron jetë Giorgio Armani

04/09/2025
Botë

Dënime 1.000 euro në Austri nëse fëmijët nē shkolla mbajnë shamia!

03/09/2025
Next Post

VLEN: BDI po plas pse Izet Mexhiti i shkuli nga Njësia Zgjedhore 1!

19 vite në arrati, arrestohet në Itali shqiptari i kërkuar në të gjithë Evropën, e “tradhtoi” tatuazhi

05/09/2025

Akademiku i njohur vdes nga uria në Gaza

05/09/2025

KE gjobit Google, 2.95 miliardë euro për praktika antikonkurruese në…

05/09/2025
Lajme24.mk

Shoqëria për tregti dhe shërbime
“AKTUALE” SHPKNJP – Shkup

email: lajme24.mk@gmail.com

Browse by Category

  • __kateg
  • __kateg
  • Aktuale
  • Biznes
  • Botë
  • Intervista
  • Islam
  • Kosovë
  • Lajme
  • Life
  • Maqedoni
  • OPINIONE
  • Rajon
  • Shëndet & Style
  • Shëndet & Style
  • Showbiz
  • Showtime
  • Shqipëri
  • Sport
  • Style
  • Tech & Auto
  • Tech & Fun

Follow Us

  • Ballina
  • Lajme
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun

© 2023 Lajme24.mk

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Lajme
    • Maqedoni
    • Rajon
    • Botë
  • Showtime
  • Sport
  • Life
  • Tech & Fun

© 2023 Lajme24.mk